Κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της
ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Τα Ηνωμένα Έθνη, κατά τη Παγκόσμια
Ημέρα Περιβάλλοντος, προειδοποίησαν ότι
η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες ενώ οι καταρρακτώδεις βροχές έχουν
γίνει συχνότερες.
Οι καταρρακτώδεις βροχές έχουν γίνει συχνότερες τα τελευταία
50 χρόνια εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Η συχνότητα των καταρρακτωδών βροχών, που μπορούν να
προκαλέσουν καταστροφικές πλημμύρες, αλλά και να διευκολύνουν την εξάπλωση
μεταδοτικών νόσων, έχει αυξηθεί παγκοσμίως κατά την τελευταία 50ετία και η
αιτία είναι πιθανότατα η άνοδος της θερμοκρασίας και η κλιματική αλλαγή.
Αυτό δείχνει μια νέα επιστημονική μελέτη του Παγκόσμιου
Ινστιτούτου Ασφάλειας Νερού του καναδικού Πανεπιστημίου του Σασκάτσιουαν, με
επικεφαλής τον ελληνικής καταγωγής υδρο-κλιματολόγο δρα Σίμωνα-Μιχαήλ
Παπαλεξίου, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Water Resources
Research".
Ο αριθμός των ακραίων νεροποντών έχει αυξηθεί σταθερά κατά
την περίοδο 1964-2013, παράλληλα με την άνοδο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας
το ίδιο χρονικό διάστημα. Η μεγαλύτερη συχνότητα των καταρρακτωδών και δυνητικά
καταστροφικών βροχών είναι αισθητή σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, των ΗΠΑ, του
Καναδά, της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων περιοχών.
«Εφαρμόζοντας μια νέα μέθοδο για την ανάλυση των ακραίων
φαινομένων, χρησιμοποιώντας χιλιάδες αρχεία βροχοπτώσεων, αποκαλύψαμε μια
ξεκάθαρη αύξηση στη συχνότητα των ακραίων βροχών κατά τα τελευταία 50 χρόνια,
όταν επιταχύνθηκε η άνοδος της θερμοκρασίας παγκοσμίως», δήλωσε ο Παπαλεξίου.
Όπως είπε, «αυτή η ανοδική τάση είναι άκρως απίθανο να μπορεί να εξηγηθεί με
βάση τις φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος. Η πιθανότητα να συμβαίνει κάτι
τέτοιο, είναι μικρότερη του 0,3%».
Η μελέτη έλαβε υπόψη της πάνω από 8.700 ημερήσια αρχεία
βροχοπτώσεων από 100.000 μετεωρολογικούς σταθμούς σε όλο τον κόσμο.
Υπολογίσθηκε ότι μεταξύ 2004-2013 υπήρξαν διεθνώς 7% περισσότερες
καταρρακτώδεις βροχές από ό,τι αναμενόταν, ενώ ειδικότερα στην Ευρώπη κατά την
ίδια δεκαετία συνέβησαν 8,6% περισσότερες ακραίες νεροποντές από ό,τι θα
περίμενε κανείς.
Ο Παπαλεξίου προβλέπει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα
οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων στο μέλλον, καθώς η
συσσώρευση ολοένα περισσότερης θερμότητας στην ατμόσφαιρα οδηγεί σε περισσότερο
νερό στην ατμόσφαιρα, το οποίο με τη σειρά του πέφτει με τη μορφή βροχής.
Πάντως πέρα από τα παραπάνω τα Ηνωμένα Έθνη, κατά τη Παγκόσμια
Ημέρα Περιβάλλοντος, προειδοποίησαν ότι
η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες, με 9 στους 10 ανθρώπους στον
πλανήτη να αναπνέουν μολυσμένο αέρα.
Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει μια εντεινόμενη, παγκόσμια
κρίση υγείας, η οποία ήδη ευθύνεται για περίπου επτά εκατομμύρια θανάτους
ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, για τα
μέσα μεταφοράς και για την βιομηχανία συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην
ατμοσφαιρική ρύπανση ενώ είναι και η κύρια πηγή των εκπομπών άνθρακα που
προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η αντιμετώπιση και των δύο αυτών
προβλημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει σημαντικά τη δημόσια υγεία.
Ακολουθούν κάποια σημαντικά γεγονότα
αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης του αέρα στον άνθρωπο:
1. Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει 800 ανθρώπους την ώρα ή
13 το λεπτό, δηλαδή τρεις φορές περισσότερους από τον ετήσιο αριθμό των θυμάτων
της φυματίωσης, της ελονοσίας και του AIDS μαζί.
2. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιοι ρυπαντές συμβάλλουν
τόσο στην κλιματική αλλαγή όσο και στην τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανάμεσά
τους ο μαύρος άνθρακας ή αιθάλη-- που παράγονται από την αναποτελεσματική καύση
σε πηγές όπως οι φούρνοι και οι ντιζελοκινητήρες--και το μεθάνιο.
3. Οι πέντε κυριότερες πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
είναι η καύση ορυκτών καυσίμων σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση ξύλων και άλλων
βιομαζών για το μαγείρεμα, η θέρμανση και ηλεκτροδότηση των σπιτιών, η
βιομηχανία, ανάμεσά τους και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονάδες
ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και οι γεννήτριες ντίζελ, τα μέσα μεταφοράς
και ειδικά τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, η κτηνοτροφία, περιλαμβανομένων των
ζώων που παράγουν μεθάνιο και αμμωνία, οι ορυζώνες που παράγουν μεθάνιο και η
καύση των γεωργικών απόβλητων, η καύση απόβλητων σε εξωτερικούς χώρους και η
υγειονομική ταφή οργανικών απόβλητων.
4. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα νοικοκυριά προκαλεί κάθε
χρόνο περίπου 3,8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, η μεγάλη πλειονότητα εκ των
οποίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και σχεδόν το 60% από αυτούς τους θανάτους
αφορούν γυναικόπαιδα.
5. Το 93% των παιδιών σε όλον τον κόσμο ζουν σε περιοχές
όπου τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που έχει
θέσει ο ΠΟΥ, με 600.000 παιδιά κάτω των 15 ετών να έχουν πεθάνει από λοιμώξεις
του αναπνευστικού το 2016.
6. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας ευθύνεται για το 26% των
θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια, το 24% των θανάτων από εγκεφαλικά, το 43%
από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το 29% από καρκίνο των
πνευμόνων. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά (η ρύπανση της ατμόσφαιρας) σχετίζεται,
μεταξύ άλλων προβλημάτων υγείας, με την γέννηση λιποβαρών βρεφών, άσθμα,
παιδικούς καρκίνους, παχυσαρκία, ανεπαρκή ανάπτυξη των πνευμόνων και αυτισμό.
7. Το 97% των πόλεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου
εισοδήματος με περισσότερους από 100.000 κατοίκους δεν πληρεί τα κατώτερα
επίπεδα ποιότητας του αέρα που θέτει ο ΠΟΥ και στις χώρες υψηλού εισοδήματος το
29% των πόλεων απέχει από τα επιτρεπόμενα όρια.
8. Σχεδόν το 25% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την ύλη των
μικρών σωματιδίων στα αστικά κέντρα προκαλείται από την κίνηση στους δρόμους,
το 20% από την καύση οικιακών καυσίμων και το 15% από την λειτουργία των
βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της παραγωγής ηλεκτρισμού.
9. Η διατήρηση των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη
"αρκετά πιο κάτω" από τους 2 βαθμούς Κελσίου--όπως έχουν δεσμευτεί με
τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή του 2015 να πράξουν οι
κυβερνήσεις--θα μπορούσε να σώζει περίπου ένα εκατομμύριο ζωές τον χρόνο έως το
2050 και μόνο μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
10. Στις 15 χώρες που εκπέμπουν τα αέρια που ευθύνονται
περισσότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη το κόστος της μόλυνσης της ατμόσφαιρας
για τη δημόσια υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περισσότερο από το 4% του ΑΕΠ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου